O señor do castelo chamábase Vasco das Seixas, era mui malo, maltrataba os seus servos, todo o contrario da súa dona, que era unha muller mui boa, bondadosa. Perdonáballes as rendas ós seus servos cando viñan a pagalas, porque téñovos que contar que aquí había unhas rendas pois elevadísimas e todos sabedes o que era unha galiña quente, pois había que pagar renda tamén deso, a galiña quente e todo eso. Entón ela perdonáballas.
O seu marido pois sempre tuvo envexa de que a ela a quixesen tanto os criados, entón empezou a inventarlle, difamala decindo que era unha muller adúltera, que andaba cos criados, ó querela tanto. Entón un día, preso de moito odio, dálle un pouquiño veneno, pero as mulleres sempre somos pois fortes e non lle fixo efecto ese veneno, pero el sigue coa idea de seguir acabando coa súa vida. Entón, un día, preso de moito odio, dálle unhas puñaladas no peito e ese día si que consigue o que pretendía. Ela acaba morrendo, (incomprensíbel) unha habitación que temos aí no castelo, que hoxe temos amueblada, recordando un pouquiño a vida do pasado.
Morreu, entón túvoa aí durante catro días exposta e... catro días porque eso coincide co día de tódolos santos, difuntos, non hai oficios relixiosos no mosteiro de Sobrado, que era onde ela iba ser enterrada, porque xa alí tiñan unha capela que eles habían pagado os arranxos para enterrala alí. Entón lévana a enterrar pasados esos catro días e xa empezan os comentarios do pobo de que non morreu de morte natural, que a matou o seu home e tal, entón seus pais, que estaban nun pobo cerquiña de Santirso de Abres, nun pazo, o pazo de Amedo, pois trasládanse aquí e...coa xusticia xa do, de Coruña porque é a donde pertenece o mosteiro de Sobrado, pois arranxan todos os papeles e deciden levantar o seu corpo.
Pasaran vinte un días, levantan o seu corpo, comproban como o seu rostro está blanquecino, as maus estaban cruzadas, destapónanlle as feridas que el había tapado con estopa, e comproban que o seu corpo se mantuvo incorrupto durante vinte un días. Entón, en venganza, os criados localizan o señor Vasco das Seixas. El había fuxido a Portugal que era de donde era oriundo i alí danlle morte polo que había feito coa súa dona.
Esta lenda sitúase no ano 1543, inda que vola conto, pois eso, como unha lenda, porque todas as lendas, o sabe aquí ben Antón, os nosos escritores, historiadores sempre teñen unha parte de conto i outra parte verdadeira, pois esta téñovos que decir que foi un feito certo, de feito, gardo documentación que me cedeu o mosteiro de Sobrado, donde así se nos comenta todo esto. Despois xa que entramos un pouquiño na picaresca pois direivos que hasta os monxes chegaron a rociar o mosteiro con herbas aromáticas porque tiñan medo que si esta era unha muller tan pecadora, pois contaxiase ós monxes, e entorno a toda esta lenda pois hai unha serie de picaresca como esta poderíavos contar pois moitísima.
Esta lenda é moi bonita, direivos que os nenos a reviven cando a facemos aquí, hai un grupo de teatro c'o ano pasao algunhas das persoas que estades aquí xa tuvestes a oportunidá de vela aquí escenificada. É unha das moitas cousas que temos na nosa fortaleza porque a maioría de todos nós somos aquí de Friol, e entón bueno pois, que con eso e outras cousas que nós vaiamos investigando pois chegáramos a facer unha historia do pobo de Friol, que eso é o que pretendemos todos, i eso é o que pretenden pois aquí os meus compañeiros cos que hoxe estamos traballando.
Autor/a da transcrición: Estefanía Mosquera Castro