Entérome en Cangas das últimas ofensas á Ponte dos Cabalos (ano 970): unha pa mecánica remexe e deixa en abandono as primeiras pedras de acceso ao seu lombo milenario. Os desastres nunca veñen sós, fan as visitas en compaña, coma se unha mau poderosa dese conta dos nosos destiños: lume, veleño, destrución, acabamento. E un pode ver, na súa furia contra o mal, todos os informes publicados; mais...as pedras, que tanto nos ofenden as mámoas, os petroglifos, os castros e as pontes, romanas e románicas, coma esta da Laxosa, en Agolada?
Cohabitamos, en permanente delirio, cos que non Aman, nin a vida nin a memoria. E eu non quero compartillar nada con estes persoeiros das desgracias, nada. Velaí que desde a présa que arestora nos corresponde á maoría dos residentes no Planeta Mancado tente a miña voz botar un bafo de pronuncia: hai que extinguir o odio das nosas casas. Odio que aniña, que se agocha, que se disfraza en lugares do común, que está aquí, acovardado na luz, pero que asiste cando é necesaria a súa presenza. Nos diálogos consigo, interiores de cadaquén, nas conversas do diario, nos convivios destas últimas festas do verau, cómpre a resurreción da ledicia, deixarmos para sempre os ollares de perfil e da mentira, das desconfianzas...; sabermos que quen che dá a mau entrega tamén a súa sinatura. E sentir o pálpito do sangue polas veas, eses ríos de alma. Irmos así recoñecendo quen é de noso, de futuro, quen non arrasa, quen non despreza, quen non mata. Esta crónica pode semellar unha epístola de levita para a súa publicidade desde un púlpito litúrxico, coa parrumada das ofrendas. Nada máis lonxe.
E desde a lembranza de hai arestora un ano e quince días, cando a fileira humanista dos asistentes ao II Encontro nos Pendellos (A Palabra e a Música) visitaba a marabilla da Ponte dos Cabalos, xa mancada nos peitorís e nas achegas das antigas congostras, coma quen viaxa polos séculos dos camiños reais, aquelas avenidas do progreso intermitente das outroras, quero reivindicar para a miña conciencia e para o mundo que soño que me corresponda en breve, a restauración, non só desta última e gravísima navallada na íngua norde da Ponte, senón de toda ela: a recolocación das varandas, que están no colo do río Arnego hai tantos anos, e a limpeza e posta en mérito do espacio da Insua, con flora, fauna e arquitectura de auga tan senlleira e humilde, tan de seu, que ata nos pode aguilloar todas as ofensas consentidas, e darmos conta, coma agora, de que algo de nós anda á deriva do respecto e das urxencias. Restauración xa, en penitencia mínima, que deben procurar axiña todas as reperesentacións políticas do Concello, Xunta e Patrimonio, amais das investigacións en serio para sabermos quen foi o comandeiro dos excesos do desamor e da ignorancia, remexidos, coma tantas outras veces na Gallaecia ausente ou do siseñorsí, en ventres de chapapote e carros de grava.