Cadro escénico:
Espacio pechado.
Luz intermitente.
Mínimos elementos distractores.
Máscaras de Milo e Nada.
Traballo xestual.
Dramatis Personae:
EL
ELA
ACTO PRIMEIRO |
EL
Estaba encantado con ser o
protagonista do espectáculo. Tiña cumprido os vintecinco anos
de idade fai a penas un mes, cando aínda non lle comunicaran a
nova de que cadraba con todas as características do actor
principal de Néveda. Era unha historia de desamor. O
personaxe masculino debería enfrontarse coa realidade despois do
fracaso. Un pouco a súa biografía dos vinte anos. Semellaba que
alguén sabía o seu lance con Sonia. Revivir a paixón, previa
ao desencanto, poñíao en forma, xesticulaba talmente o mancado,
abrazábase ao infinito e cravaba os ollos no horizonte do ceo,
que aquí era de seda azul.
Tiña as dotes precisas. Cando neno
fixera mimo e pantomima. Era un dos tres rapaces que se apuntaran
voluntarios entre un colectivo de máis de sesenta no obradoiro
de Arte Dramática. O resto eran mulleres. Non importa. Alí
coñeceu a Sonia. Os dous eran tímidos. Quedaran en saír
algunha vez, de domingo en domingo. Pero todo chegou tan a
valmontes que foron adolescentes rotos polo amor. Si, digo ben :
eran escravos do instinto, da paixón, dos ciumes. A primeira vez
entregáranse coa furia do descubrimento e acharon ese volcán
que axiña rebenta e a lava e a cinza inundan os continentes,
porque eles eran continentes, non só terra colindante ao acto
amoroso. E así medraron en todo ata chegar ao risco de plantaren
a cara nos espellos de cadaquén.
- Sonia, asina aquí.
El amosoulle o peito e púxolle na
mau unha navalliña de cachas nacaradas e de folla finísima.
Ela, de sutaque, escribiu:
Quérote,
ata morrer
Non houbo máis sangue que o
necesario. Despois do amor, ela sinalou o interior da súa coxa
esquerda. El non quixo mancala. ¡ Non ! E foi cando ela gravou,
sorríndolle, namentras esculpía en letra gótica e oblícua
cara á virilla:
Covarde
es ti
Porque aquela tarde dixéranse de
todo, rematada a función, cando un desde o público ascendeu ao
escenario coa flor vermella na mau, para Sonia. Era ben parecido.
E tivo que ser ela quen recibira o agasallo dunha rosa, estaba
escrito, ela entre tantas, a que cadraba alí, á súa beira,
caéndolle aínda a pel da maquillaxe branca coa forza da suor. E
o bico. E a pegada dos labios masculinos nas meixelas. E o
sorriso de anxo cara aos ollos de aquel que era un home ben
chulo. Por primeira vez sentiu a mau na daga, que apañou coma do
aire e baixouna dun golpe seco no ombro. Zas. Descendeu ileso,
cos aplausos acendidos, e ela tiña aínda no colo dos dedos a
flor vermella, que non compartiu con ninguén ¡ con ninguén !
- Sonia, di a verdade ¿ por que ? ¿ quero saber por que ?
Agora, no teatro, tiña a
representación formal, a complicidade dun público sabichoso,
volcado en atencións. Podería escusar a súa morte dun xeito
cómico, ridículo, porque xa non está. Si que está. Alguén
sabe toda a historia. O azar non pode ser tan afortunado como
para que alguén escriba un título e cadren os pasos, actos e
lances, de pe a pa. Por eso quero representala eu, facer o
monólogo da miña vida, a reválida dun profesional. Só
consiste en trocar o nome. Direi Néveda, como quere o autor.
Pero sentirei Sonia, como quero eu.
Tiña consigo a confianza de toda a
Compañía. Soñara un papel así desde os seus inicios no
teatro. Dúas horas de acción, xesto e palabra, memoria, alma...
¿ Como é posible non romper nesta soedade, cando non estás no
mundo dos presentes e só es un cacharro fendón cheo de copias,
texto, escusa, contexto, xiria, xenio, aguante, neura,
talento...?. Non é posible romper. E cada función é singular,
diferente a todas, irrepetíbel. Velaí. Anque Néveda está no
marco e tócoa coas maus e bérrolle. Pero non é. Eles non saben
con quen estou certamente. E o director pensa que levito, alcanzo
a maxia do trance, case o éxtase dos místicos, a marabilla do
actor que se confunde no fogo da gorxa e brilla pleno á luz,
focos de luz que caen sobre este peito tatuado coa navalliña de
cachas nacaradas, gume sen cota, que xa non está ¡ Néveda !
Digo Sonia para dentro e rompo os muros, párteseme a íngua na
flexión de bicar terra ( digo chan de acacia con verniz ) e
esbaro cabo dela, bícoa e deteño os labios onde a escrita di
covarde. ¿ Por que ?
¡ Como rebenta o público !. No
teatro síntese o alento, a carreira do sangue, o buligar das
dedas, a raíz das maus chuchando a roupa, a mancha da butaca, a
felpa, que sei eu...todo está aquí. E baixo os catro banzos que
me levan á sombra, aos contactos directísimos cos corpos que
son meus, vencidos polo actor, que agora si que é deus, o
demiurgo, e pode tirar pedras na face, facer que as luces
incendien o rostro dos culpabeis e todos saiban quen foi o
mercenario que mandou abrir as billas da auga naquela noite de
nadal, frío nos ósos, ata encorar a gorxa, que tragou unha
balea branca e viñan os barcos, vaporetos tristes e sellados
para descargar na lonxa, cos motores agónicos, só o mar empuxa
ata a ribeira. E berro Néveda ( ¡ Sonia ! ) e véxoa de par do
capitán, noviño de azul, que dirixe a faena de atraque. Aquel,
mesmo era aquel da rosa que avanzou tres filas cara adiante e
púxoa en ti. ¿ Por que ?
¡ Como silencia o público a culpa
que demando a toda voz. E agóchase no anónimo !. E dou en
coller brazos alzados coma remos que denuncien a falta de
lealdade; pero ninguén sabe soster o aire. Son restos de tropa
solidaria co silencio. E o silencio é meu, que escollo os corpos
enrugados nas butacas, os que non queren saír fóra, berrar
comigo no peirao, que veño do mar, coas billas abertas e unha
balea de sal dentro do ventre.
Escollo ao chou unha rapaza dos
meus anos, plántoa en pé e derrúbase cando lle digo Néveda (
Sonia ) e minte: non, eu non quero ser a tatuada na virilla co
teu nome a punta de navalla. Teño medo. E ensúmese no corredor
da cadeira de feltro, toda pés.
Berro por aquel que está no
último depósito dos últimos chegados e dígolle es ti ¡
covarde ! E minte: ¡ non ! Cae todo de xeonllos e xura ¡ eu non
fun nin sei quen ten esa navalla mancadora da pel da rapaza, nesa
parte de seu, que nunca violei, nunca, nunca violei, xúrocho,
actor, créme !
E creo que non. Que non é certo.
Falta unha hora para o remate da
peza. Seino. Debo estarricar os minutos de forza, crear espacio,
dar unha pausa. A luz plena cae sobre min e ábrome á esperanza.
Camiño de vagar cara o escenario, que está baleiro de voces.
Sinto os pasos. Sento na metade do ceo coma un iogui e respiro
todas as almas. Están dentro de min, que desorbito os músculos
e os ollos para falar de volta, falar contigo. Só. E nesto
pásome. ¿ Que fixen, que ?.
Escoito o mar, o son do mar de
Capetón, brincando na desora contra a pel nobre do barco, sen
oril. Maldigo a luz, que me rebaixan de a pouco, tal está no
texto e no guión dos técnicos. Corro cheo de gracia coas
palabras que pronuncian o meu éxito contigo, valente contra a
causa de te reter a punta de navalla, medos fóra e corazón
aberto de por vida cara á min. Escribo a folla última ao son do
pentagrama : unha música morniña que se vai luindo coa miña
voz de armado loitador de escena. Finxo a morte prematura, o
descalabro que me leva á fin : o penúltimo silencio para ver a
máscara da traxedia. E todo dorme, ronca enteiro o patio coas
mínimas butacas que aínda quedan. Caen os deuses. Non é certo
nin posible tanta deserción. ¡ Que importa a derrota, a miña
morte !. ¡ Luces !.
- ¡ Viva o teatro ! - grita un
vello, só.