O que queríamos é que os nosos visitantes buscaran detrás dos obxetos expostos o ser humano, que é historia e memoria e, por outro lado, con un compromiso maior, si cabe, do patrimonio legado que se recibe, legado que se deixa, como contalo. Non hai ningunha tecnoloxía, ningún aparato que poda sustituír as persoas e a figura do mediador. Ter a Angelita, que é o gran tesouro deste pazo, é a clave do noso museo máis alá do que é este pazo arquitectonicamente e historicamente, ter a unha persoa que dende os nove anos, estuvo (a) traballando nesta casa, en principio coidando o pai da señora e(...)foi fundamental á hora de levar a cabo o proxecto museográfico. 

 

Tras recibir a Deputación no ano 98 o legado do pazo de Tor, levamos doce anos de obras, doce anos escribindo a carta aos reis magos cada ano porque cando hai cartos non se deciden, cando non se deciden non hai cartos, imos tirando, imos facendo o que vos vamos a contar.

 

A, a estrutura arquitectónica(...)Bueno, aquí leváronse a cabo unha serie de, de programas. O primeiro proxecto arquitectónico, cambiouse tellado e iluminación cun principio de austeridade, tratamos de aforrar, por eso agora se apaga a luz como vedes. Despois se levaron a cabo tamén restauraciós no que eran as cabalerizas, agora estamos a punto de rematar esas obras das cabalerizas, haberá pronto unha nova biblioteca. Este edificio leva moitos cartos, queirades que non cando arranxas volvese a estropear por outro lado, hai que volver constantemente a estar en temas de, de restauración. 

 

Bueno, o museo é inaugurado o 13 de xullo de, do 2006 e forma parte da Rede Museística. A ver, un museo é unha institución sen fins de lucro ao servicio da sociedade, e dende logo este museo, creo que eso foi o que se traballou porque a última parte do programa arquitectónico no que se traballou foi en facer o museo accesible. Fíxose un ascensor, fixéronse unha serie de rampas pero accesible arquitectonicamente non supoñía facelo programaticamente. Dar as gracias a todos os que estades aquí que nos demostrades que efectivamente nese camiño estamos chegando. É un museo que cada vez está pois, máis, máis preto da, da sociedade. Tras recibir o legado, iniciamos(...)nese momento, o proxecto para convertilo en museo, por eso ten que estar adscrito á, á Rede Museística da que [de]penden catro museos da Deputación e cos servicios técnicos facilitados dende o Museo Provincial de Lugo. A esa rede que aglutina o Museo do Mar de San Cibrao, o Museo-Fortaleza de San Paio i este, i este que estamos neste momento. O modelo de xestión(...)A xestión inxírese dentro dunha rede colaborativa de traballo co fin de optimizar os recursos, achegarse ao público e facer dos nosos museos lugares máis próximos a todos os cidadás, xerando deste xeito novas condiciós para a distribución e accesibilidade á cultura e ao noso patrimonio. O modelo de xestión que defendemos, e polo tanto polo que apostamos, e que toma conciencia de que traballamos con diñeiro público e polo tanto non podemos (restrinxir) o acceso á cultura, ben ao contrario, temos o deber de amplialo, de acrecentar a capacidade da Rede de Museos como espacio educativo e de investigación para abrírmonos a novos públicos, para crear áreas de traballo con outras institución[s] e con axentes artísticos, sociais e culturais. O reto é lograr estender os efectos da nosa acción cultural e artístico a maior número de minorías de, de públicos, sen que por elo rebaixemos o rigor e calidade, aspectos estes últimos que deben marcar as liñas principais das nosas actividades. 

 

Estamos facendo un importante traballo tamén de investigación e de restauración de todas as colecciós, aínda que é unha asignatura pendente xa que, bueno solamente o orzamento para ter(...)restaurar as coleccións d'aquí faría falta todo o orzamento da Deputación Provincial de Lugo. 

 

Bueno, sabedes que as orixes do pazo están ligados á linaxe dos Garza, no século XIV, disfrutando da súa posesión e dos seus descendentes directos até a súa derradeira dona, Doña María Paz Taboada de Andrés e Zúñiga quen o donou á Excelentísima Diputación. Os Garza entroncaron en sucesivos matrimonios con outras casas fidalgas, que ao mellor despois, vos, vos contan algo e bueno, en canto á arquitectura, como xa se dixo, o pazo é un magnífico exemplo de arquitectura pacega galega, datable no último tercio do século XVIII, con algún vestixio anterior i algunha reforma posterior, como as reparaciós efectuadas tras o incendio polas tropas napoleónicas. Encadrable dentro do estilo barroco de longa pervivencia en Galicia pero xa tamizado por certo sentimento estético neoclásico visible na súa sobriedade, simetría e emprego de ordes clásicas. Tor presenta unha planta moi (requerente) na arquitectura dos pazos galegos, en espacia-los de data avanzada en tres corpos dispostos en forma de 'U'. Pero mellor, para ver o edificio é que despois ao rematar, si queredes, pois vos enseñamos, os que non o coñezades podedes, podedes ver. Dentro das breves descriciós das dependencias que hai, decir que bueno, temos un corredor, a sala de armas, o salón norte, a capela, o despacho, o cuarto do bispo, o cuarto de convidados. Gustaríame subliñar porque no(...)neste momento estamos mui ilusionados e, i esperando que pronto poidades disfrutar é a biblioteca e o arquivo do pazo de Tor que constantemente nos está regalando(...)igual que o resto das colecciós, sabedes que acaban de aparecer un piano forte, bueno unha serie(...)Non é aparecer, aparecer estaban aí, simplemente que na catalogación e documentación, a medida que se vai avanzando no estudio das pezas, nos está a sorprender ca riqueza patrimonial de este, deste pazo. E bueno, aparecen unha serie de pezas que ao parecer solamente hai dúas no mundo. No caso da biblioteca i arquivo, consérvanse dela un total de 2.948 volúmenes que dan corpo a 2.154 títulos e ese conxunto 1.252 obras foron editadas no século XX, 506 no século XIX, 321 no século XVIII, 57 no século XVII e 18 no século XVI. Entre algunhas das moitas obras, auténticos tesouriños que se poden mencionar, destacaremos as seguintes: o Libro da montería de Argote de Molina, Historia xeral de todas las cosas sucedidas en el mundo en estos cincuenta años de nuestro tiempo de Pablo Jovio, bispo de Nocera, de 1572, as  Décadas de Tito Livio, impreso en letra gótica en Zaragoza en 1520 i un Tratado de Albeitería de Pedro López de Camora, editado en Logroño en 1580. A tipoloxía do arquivo de Tor é posiblemente unha das máis complicadas de estudiar debido ao seu carácter heteroxéneo, estamos a falar dos arquivos familiares, son arquivos típicos das casas fidalgas e xorden da actividade das persoas de diferentes xeraciós que viviron no pazo. Esta característica define claramente o tipo de documentación que podemos atopar nel. Ese carácter heteroxéneo orixina a creación de series documentais. A organización destes arquivos vén determinada precisamente pola actividade dos moradores do pazo que o xenerou. Agora temos pois, entre(...)acaba de aparecer, mui recentemente, un mapa que nos dá datos sobre a muralla de Lugo, mui curiosos, que o podedes ver donde está o mapa de, de Fontán. 

 

Decir que bueno, todo o traballo que se realizou e se realiza en Tor ten como obxetivo cumplir a máxima da nosa xestión: o museo é de todos e para todos. Para lograr isto, a institución que, que se ten que acomodar ás necesidades de todos os usuarios. Dende aquí se están levando a cabo unha serie de programas, tanto para escolares, como para familias, como para persoas maiores, nese caso hai un programa específico que se ofrece dende o pazo de Tor para enfermos de alzheimer e que son cinco programas, un que é a Memoria do pan, a memoria(...)Álbum de memoria compartida, o Álbum das recetas da, da memoria. Bueno, hai un total de cinco programas que están a dar froitos importantes e que xa se leva, pois, unha consolidación de traballo feito ao longo dos cuatro últimos anos.

 

Tamén dicir que o Pazo de Tor, xa que é un museo de muller porque é un museo feminino, (antes decía Galicia en feminino), tamén foi(...)aquí nace un proxecto que se estendeu por toda Galicia que é un proxecto sobre a visibilidade da muller na arte e se está a levar a cabo agora un proxecto que é A arte muller de ser muller nun mundo por compartir donde vintesente mulleres artistas están aquí mostrando as súas obras e, todas as, as semanas.

 

E, pola miña parte que máis(...)que bueno(...)é un museo que dentro do que é a museoloxía social está sendo un exemplo e que está considerado na guía PREDIF como o cuarto punto de interés de museos accesibles e é unha guía que además é bastante crítica, no senso de valorar como, como espacio público i que solamente ca vosa presencia aquí, nos alimentades tanto a, a(...)Eu eston a falar no nome do equipo humano que conforma estos catro museos, e nos animades a seguir porque realmente, antes o decía, este foi un espacio, era un espacio de privilexio donde moitas veces a xente(...)vir ao pazo de Tor supoñialle unha barreira mental, hoxe xa non, hoxe a xente sinte que o pazo é de todos i hoxe ca vosa presencia aquí nolo estades demostrando, que vamos por, polo menos, creo que por bo camiño, así que moitas gracias.